Spaanse kranten eisen half miljard van Meta om privacyschending  

FD, 5-12-2023, Jasper Houtman

De Spaanse kranten richten hun pijlen op Meta’s oude model voor dataverzamelen en gericht adverteren. Foto: ANP/Associated Press

In het kort

• Spaanse kranten zijn een rechtszaak begonnen tegen Meta over het schenden van privacyregels.
• Volgens de mediabedrijven zijn ze voor €550 mln benadeeld op de advertentiemarkt door Meta.
• Meta’s nieuwe privacymodel stuit op een klacht van negentien Europese consumentenorganisaties.

De Amerikaanse techgigant Meta heeft de privacyregels overtreden en daarmee oneerlijk geconcurreerd op de advertentiemarkt, zeggen 87 Spaanse kranten. Ze eisen €550 mln schadevergoeding van het moederbedrijf van Facebook en Instagram en zeggen dat hun zaak navolging kan krijgen in andere Europese landen.

De eis voert de druk in Europa rond privacy nog eens verder op voor het bedrijf van Mark Zuckerberg. Meta voert sinds deze maand in Europa een nieuw privacymodel met betaalde en gratis toegang in, omdat het oude tegen de regels bleek. Maar het nieuwe model stuitte al op een Oostenrijkse privacyklacht en grote bezwaren van Europese consumentenorganisaties, waaronder de Consumentenbond.

De Spaanse kranten, waaronder El País, ABC en sportkrant Marca, richten hun pijlen op Meta’s oude model voor dataverzamelen en gericht adverteren. Het bedrijf heeft in de afgelopen vijf jaar ‘massaal’ en ‘systematisch’ de Europese privacyregels overtreden, kon daardoor gepersonaliseerde advertenties aanbieden en concurreerde zo op oneerlijke manier, zeggen ze.

Europese Hof van Justitie

Dat oude model was in strijd met de privacyregels, oordeelde het Europese Hof van Justitie in juli. Gebruikers van Facebook en Instagram kregen onvoldoende de vraag voorgelegd of ze wilden instemmen met het verzamelen van persoonlijke gegevens, zoals woonplaats en leeftijd, voor gericht adverteren. Meta vond het accepteren van de gebruikersvoorwaarden afdoende.

Het bedrijf had begin dit jaar hiervoor al een boete van €390 mln opgelegd gekregen in Ierland , waar het zijn Europese hoofdkantoor heeft. Ook in Noorwegen volgde een geldstraf. Eind oktober stelde de EDPB, het Europese overleg van privacytoezichthouders, een ultimatum aan Meta en droeg het bedrijf op om uiterlijk na drie weken te stoppen met zijn manier van data verzamelen en gericht adverteren. Het is onduidelijk wat nu de status van dit verbod is.

Volgens de Spaanse mediabedrijven kan hun zaak navolging krijgen in andere Europese landen. Ze denken ook dat hun klacht verruimd kan worden als het nieuwe model van Meta tegen de privacyregels blijkt. Volgens dat nieuwe model is er keuze uit gratis toegang en instemmen met dataverwerking en gerichte advertenties, of tussen €9,99 en €12,99 betalen en dan geen reclame zien.

De belangenvereniging van de kranten, AMI, spande de zaak aan bij de bedrijvenrechtbank in Madrid. Meta zegt tegen El País nog geen aanklacht te hebben ontvangen en nog niet te kunnen reageren.

Max Schrems

De Oostenrijkse privacyvoorvechter Max Schrems wil een verbod van het nieuwe model van Meta. Hij diende vorige week met zijn organisatie Noyb een klacht in bij de toezichthouder in zijn land. Het bedrag dat Meta vraagt is volgens Schrems veel te hoog. Daardoor is er volgens hem ‘geen sprake meer van een vrije keuze’, die wettelijk wel vereist is. Meta noemde het bedrag in lijn met andere online diensten zoals Spotify.

Enkele dagen later dienden negentien Europese consumentenorganisaties een klacht in tegen Meta bij de Europese toezichthouder Consumer Protection Cooperation. De voorgelegde keuze is ‘misleidend, oneerlijk en agressief’, aldus de Consumentenbond.

‘Meta ontzegt gebruikers de toegang tot zijn platforms tot ze een keuze hebben gemaakt. Dat is agressief en een vorm van dwang’, zegt directeur Sandra Molenaar van de Consumentenbond. ‘Daardoor voelen consumenten zich misschien gedwongen een keuze te maken die ze eigenlijk helemaal niet willen maken. Dat mag niet.’

Bron: https://fd.nl/tech-en-innovatie/1498883/spaanse-kranten-eisen-half-miljard-van-meta-om-privacyschending